Vector- en rasterkaarten

Vectorkaarten (Linker afbeelding)

Vectorkaarten zijn opgebouwd uit objecten die uit en aangezet kunnen worden. Ieder object is opgebouwd uit lijnelementjes die scherp blijven bij inzoomen. Vectorkaarten zijn gemaakt via een vectorisatieproces aan de hand van papieren- of digitale kaarten van kaartenmakers. Dit gaat grotendeels handmatig. Vectorkaarten en ook het updaten hiervan is daarom een relatief duur proces. Ze worden veel toegepast in kaartplotters aan boord.

 

Het leren omgaan met vectorkaarten kost behoorlijk wat tijd en is misschien te vergelijken met omgaan met de radar. Voor de beroepsvaart met opleidingen natuurlijk geen punt, maar voor de pleziervaarder, die met gezin of beperkte bemanning slechts enkele weken vaart, wel. Dieptelijnen en wrakken kunnen gewoon worden uitgezet . Iemand die de navigatie even overneemt moet dit wel meteen zien en ook aan kunnen zetten.

 

Voorbeelden van vectorkaarten zijn: Navionics, C-Map, TomTom en de nieuwe S57 (ECDIS) standaard voor de beroepsvaart.

 

Rasterkaarten (Rechter afbeelding)

Rasterkaarten bestaan net als drukwerk uit pixels. Bij inzoomen wordt het beeld onscherp net als een krantenpagina onder een vergrootglas. Dit lijkt een nadeel t.o.v. vectorkaarten, maar vergeet niet dat de kaart gemaakt is door de kaartenmaker op één en dezelfde schaal. Inzoomen geeft niet meer informatie dan bedoeld. Een goed voorbeeld hoe het bij een vectorkaart mis kan gaan is het vergaan van grote schepen bij het varen tussen twee rotsen door op een vectorkaart. De kaartenmaker had een groep rotsen aangegeven door een paar kleine rondjes op de kaart, welke bij vectoriseren de schijn van nauwkeurigheid opwekten.

 

Digitale rasterkaarten zijn direct afgeleid van de papieren kaart en hierdoor goedkoop te produceren. Er is immers geen kostbaar vectorisatieproces nodig. De meeste BSB-kaarten zijn gescand en vaak gefilterd om de drukstructuur te verwijderen.

 

Rasterkaarten worden wereldwijd zonder meer het meest gebruikt, zeker in de pleziervaart. Voorbeelden zijn DKW2 (Stentec), Maptech, NV-Verlag, Soltek, Fugawi, ARCS (British Admiralty), Imray, SoftChart, en Google Earth.

 

Hybride kaarten

Tegenwoordig worden rasterkaarten rechtstreeks omgezet vanuit een vectorbestand, zoals dat ook naar de drukker van de papieren kaart gaat. Dit proces heet rendering. Stentec maakt op die manier hoge kwaliteit DKW2-kaarten in 240 dpi, die er nét als papieren kaarten uitzien. DKW staat voor Digitale Kaarten voor de Watersport. Het DKW2-formaat is speciaal ontwikkeld voor de WinGPS 4- en 5-serie. Door het renderen en een compressie zijn rasterkaarten tegenwoordig ongeveer even groot (in Mb) als vectorkaarten.